In agrarische- en landelijke media zijn in toenemende
mate alarmerende berichten te lezen over de achteruitgang
van kwaliteit van landbouwgrond in Nederland.

De kwaliteit van onze cultuurgrond is in hoge mate bepalend voor het opbrengend vermogen van deze grond. De kwaliteit zal in de toekomst steeds meer het verschil bepalen tussen dure en goedkope grond. Een aantal veelgenoemde oorzaken voor de achteruitgang van de kwaliteit van landbouwgrond is:

• zwaardere machines c.q. te hoge aslast;
• strengere bemestingsnormen;
• te intensieve rotatie rooigewassen;
• gebruik bestrijdingsmiddelen;
• kortdurende pacht.

De kwaliteitsafname waarvan sprake is, kan op verschillende manieren tot uiting komen. Veel voorkomende gevolgen zijn:

• bodemverdichting;
• afname van organische stofgehalte;
• afname nutriëntenvoorziening;
• verminderde waterbergende capaciteit;
• lager ziektewerend vermogen van de bodem;
• afwijkende pH.

Gezamenlijk hebben zij weer het effect dat het opbrengend vermogen van de bodem afneemt, wat uiteindelijk zal resulteren in een lagere grondprijs.

Als vertegenwoordiger van (langjarig) beleggers in agrarisch vastgoed, gaat Overwater Rentmeesterskantoor BV proactief met een oplossing aan de slag, waarbij wij op voorhand gedeelde belangen voor pachter en verpachter constateren.

Om tot een onderbouwd standpunt te komen, hebben de laatste maanden diverse gesprekken en studiebijeenkomsten plaatsgevonden. Onder andere met het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) over het Label Duurzaam Bodembeheer en met LTO over het Bodempaspoort en met diverse agrariërs uit de Hoeksche Waard over hun innovatieve manier van werken.

Veel kennis over bodemkwaliteit
Wat opvalt is dat binnen de sector veel kennis over bodemkwaliteit aanwezig is en de bereidheid om te investeren in een oplossing (verduurzaming). Om bodemkwaliteit te betrekken op het werkveld van de rentmeester is een concrete maatregel die kan worden overwogen, het waarborgen van duurzaam bodembeheer in pachtovereenkomsten.

Een tweetal voorbeelden hiervan:

1. De systematiek van het Label Duurzaam Bodembeheer van CLM, die een korting op de pachtsom biedt in ruil voor duurzame bodem beheermaatregelen.
2. RVOB bood in 2014 geliberaliseerde pachtovereenkomsten aan. Daarin werden eisen aan het bouwplan gesteld (maximaal 1:5 aardappels, minimaal 2:5 tarwe). In deze overeenkomsten is tevens vastgelegd dat de bemestingstoestand gedurende de looptijd van de pachtovereenkomst, niet achteruit mag gaan. Gebeurt dat wel, dan komt herstel voor rekening van de pachter.

Oplossing
De oplossing die Overwater vooralsnog kiest, is om het onderwerp te bespreken met pachters en verpachters. Een belangrijk deel van de oplossing zit in het nemen van verantwoordelijkheid en doen van concessies. Contractuele borging kan een oplossing zijn, het is de vraag of dit praktisch uitvoerbaar en wenselijk is. Wij blijven dit onderwerp monitoren, een nieuwe update volgt zodra er meer bekend is.

Wilt u hier meer over weten met betrekking tot uw eigen grond? Neem dan vrijblijvend contact op.